Tăng cường công tác bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng chống ngộ độc thực phẩm trong mùa hè và mùa bão, lụt năm 2020

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, mua hè năm 2020 sẽ nắng nóng kỷ lục, thời tiết nắng nóng là điều kiện thuận lợi để vi sinh vật phát triển, làm cho thực phẩm dễ bị ôi thiu, biến chất. Bên cạnh đó, các hiện tượng thời tiết cực đoan, thiên tai, mưa bão diến biến phức tạp, khó lường sẽ làm ô nhiễm môi trường, khan hiếm nước sạch và thực phẩm tươi sống dẫn đến nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm và mắc bệnh truyền qua thực phẩm.

Để chủ động bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng chống ngộ độc thực phẩm, góp phần bảo đảm sức khỏe cộng đồng trong mùa hè và mùa bão lụt năm nay, các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh đã đẩy mạnh công tác thông tin, truyền thông trên Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Lạng Sơn, Trang thông tin điện tử, tờ rơi, băng rôn,…Trong đó, đã chú trọng hướng dẫn người dân cách chọn mua, chế biến, bảo quản thực phẩm an toàn; tuyên truyền phòng ngừa nguy cơ ô nhiễm thực phẩm và bệnh truyền qua thực phẩm và bảo đảm an toàn thực phẩm trong giai đoạn phòng, chống dịch COVID-19.  Tuyên truyền các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, người tiêu dùng tuyệt đối không sử dụng gia súc, gia cầm chết bệnh, chết không rõ nguyên nhân làm thức ăn hoặc chế biến thực phẩm, thực hiện ăn chín, uống chín. Đối với các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, kinh doanh thức ăn đường phố bếp ăn tập thể tuyệt đối không sử dụng các nguyên liệu thực phẩm, sản phẩm thực phẩm đã bị ôi thiu, mốc, hỏng, không rõ nguồn gốc, quá hạn sử dụng để chế biến, kinh doanh.

Cùng với công tác tuyên truyền, các cơ quan chức năng đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hậu kiểm các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm trên địa bàn tỉnh. Trong đó tập trung lấy mẫu kiểm nghiệm chất lượng sản phẩm thực phẩm, nhất là những sản phẩm thực phẩm được tiêu thụ nhiều trong mùa hè, mùa bão lụt như nước uống đóng chai và nước đá dùng liền. Phát hiện sớm và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm và công khai các vi phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng để kịp thời cảnh báo người tiêu dùng.

Thời điểm này, đã bắt đầu bước vào mùa bão lũt, các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh đã xây dựng các phương án bảo đảm an toàn thực phẩm trước, trong và sau khi bão lũt xảy ra nhằm chủ động về vật tư y tế, phương tiện, nhân lực để phòng  chống ngộ độc thực phẩm và bệnh truyền qua thực phẩm khi bão lụt xảy ra. Cũng như hướng dẫn người dân chuẩn bị hóa chất sát khuẩn, thực hiện vệ sinh môi trường và làm sạch nguồn nước trong mùa bão lụt.

Bão lụt và các thay đổi bất thường về thời tiết là những điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật phát triển do đó dễ dẫn đến tình trạng ô nhiễm thực phẩm. Ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm thường gặp sau bão lụt, thiên tai như: Vibrio cholerae bệnh tả, Salmonella gây thương hàn, Shigella gây lỵ trực trùng, Bacillus anthracis gây bệnh than, bệnh tiêu chảy do virus (rotavirus, enterovirus...), viêm gan A, E...

Ảnh hưởng của bão lụt đến thực phẩm:

- Nguồn cung cấp thực phẩm tươi, sạch , an toàn bị ách tắc do phương tiện vận chuyển bị hạn chế.

- Lương thực, thực phẩm gặp thời tiết mưa ẩm dễ bị ôi, thiu, mốc, hỏng, sinh độc tố có thể gây ngộ độc thực phẩm.

- Nguồn nước có thể bị ô nhiễm nặng dẫn đến ô nhiễm thực phẩm và nước uống dùng để chế biến thức ăn.

Bảo đảm vệ sinh sau mùa bão lụt

- Tổng vệ sinh các công trình nhà ở và công cộng (nhà bếp, giếng nước...)

- Đủ nước sạch cho ăn uống, đặc biệt chú ý việc đảm bảo đun sôi nước trước khi uống.

- Xử lý, khử trùng nguồn nước trước khi sử dụng, nhất là nước trong ăn uống.

- Không sử dụng thực phẩm đã ôi thiu, mốc hỏng.

- Tuyệt đối không sử dụng gia súc, gia cầm chết do ngập nước, do ngộ độc hoặc chết không rõ nguyên nhân để chế biến làm thực phẩm

- Nên bổ sung thức ăn tươi, giàu vitamin

- Thực hiện triệt để việc ăn chín, uống chín

Mọi người có thể tự bảo vệ mình và gia đình bằng cách tuân thủ 5 nguyên tắc về an toàn thực phẩm

Nguyên tắc 1: Giữ gìn vệ sinh tốt

- Rửa tay bằng xà phòng hoặc chất tẩy rửa với nước sạch : Trước khi tiếp xúc với thực phẩm; Trước và trong quá trình chế biến thực phẩm; sau mỗi lần đi vệ sinh.

- Vệ sinh toàn bộ bề mặt và dụng cụ chế biến thực phẩm bằng nước sạch và chất tẩy rửa sau mỗi lần chế biên.

- Giữ gìn sạch sẽ khu vực bếp và thực phẩm phòng tránh côn trùng, sâu bọ và các động vật khác xâm nhập.

Nguyên tắc 2: Để riêng thực phẩm sống và thực phẩm chín

- Không để lẫn thịt lợn, thịt gia súc, gia cầm và hải sản tươi sống với các thực phẩm khác.

- Sử dụng riêng các dụng cụ và thiết bị nấu nướng như dao, thớt để chế biến thực phẩm sống.

- Bảo quản thực phẩm trong các dụng cụ có nắp đậy để tránh ô nhiễm giữa thực phẩm sống.

- Bảo quản thực phẩm trong các dụng cụ có nắp đậy để tránh ôn nhiễm giữa thực phẩm sống và thực phẩm chín.

Nguyên tắc 3: Đun nấu kỹ

- Đun, nấu kỹ thực phẩm, đặc biệt là các loại thịt, trứng và hải sản

- Đun sôi thực phẩm và đảm bảo thực phẩm luôn được nấu kỹ.

- Đun kỹ lại thực phẩm chín và chỉ đun lại một lần.

Nguyên tắc 4: Giữ thực phẩm ở nhiệt độ an toàn

- Tránh vùng nhiệt độ không đảm bảo an toàn: từ 5 đến 60 độ C

- Làm lạnh ngay và bảo quản ở tủ lạnh tất cả các thực phẩm đã nấu chín và thực phẩm dễ bị ôi thiu, hư hỏng khi không sử dụng ngay.

- Giữ phẩm đã nấu chín ở nhiệt độ  >60 độ C trước khi ăn.

Nguyên tắc 5: Sử dụng nước và nguyên liệu an toàn

- Sử dụng nước sạch trong chế biến thực phẩm.

- Lựa chọn thực phẩm tươi từ nguồn tin cậy, an toàn.

- Rửa sạch rau và hoa quả, đặc biệt với các loại rau quả ăn sống.

- Không sử dụng thực phẩm đã quá hạn sử dụng, đồ hộp bị phồng, méo

Lụt tại Chợ Giếng Vuông Lạng Sơn

Mùa nắng nóng kéo dài và diễn biến phức tạp của thời tiết, để bảo đảm an toàn thực phẩm thì ngoài sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, người dân cần chủ động phòng, chống ngộ độc thực phẩm để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng xã hội. Thực hiện ăn chín, uống sôi, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, còn hạn sử dụng; bảo quản thực phẩm đúng cách, tránh tích trữ thực phẩm lâu ngày để giảm nguy cơ mất an toàn thực phẩm. Khi có dấu hiệu ngộ độc thực phẩm cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để khám và điều trị kịp thời./.

Dương Hải Vân, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm