Chủ động phòng ngộ độc thực phẩm có độc tố tự nhiên

Thời gian gần đây, tại một số địa phương, đặc biệt là khu vực Miền núi phía Bắc, Miền Trung, Tây Nguyên và Nam Bộ xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên là loại thực phẩm bản thân có sẵn các chất độc như nấm độc, ốc biển, rau muống biển, cóc, cá nóc, quả rừng….

Tùy vào loại thực phẩm và lượng ăn, cách chế biến, mà người ăn có thể bị ngộ độc và biểu hiện với các mức độ khác nhau: buồn nôn, nôn, rối loạn cảm giác, vận động, co giật, hôn mê; hoặc mạch nhanh, tăng hoặc hạ huyết áp, rối loạn nhịp tim, tím tái, khó thở, ngừng thở...  Ngộ độc thực phẩm có độc tố tự nhiên thường liên quan đến tính chất địa lý; mùa vụ khai thác, thu hái thực phẩm và thường có tỷ lệ tử vong rất cao.

Để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm có độc tố tự nhiên, người tiêu dùng cần chủ động lựa chọn những thực phẩm an toàn hoặc biết cách chế biến. Sau đây là một số khuyến cáo để phòng ngộ độc một số thực phẩm có độc tố tự nhiên thường gặp là:

1. Không ăn cá nóc dưới bất kỳ hình thức chế biến nào kể cả đã đun chín, cá khô, sấy, hay làm mắm…

 Ảnh sưu tầm

2. Không ăn các loại rau, củ, quả rừng lạ, chưa biết rõ nguồn gốc; chỉ sử dụng nấm khi biết chắc chắn nấm ăn được; tuyệt đối không được ăn nấm lạ, nấm hoang dại, không được ăn thử nấm.

                              Hình ảnh cây hoa chuông

3. Để tránh ngộ độc khoai tây, không nên mua hoặc chế biến thức ăn từ những củ khoai đã mọc mầm hay những củ có vỏ đã chuyển sang màu xanh.

Ảnh sưu tầm

4. Vỏ củ cải trắng có độc tố furocoumarins. Để tránh độc khi ăn củ cải cần gọt bỏ sạch vỏ, nấu chín, nướng, gia nhiệt trong lò vi sóng, củ cải sẽ hết độc.

5. Phơi khô, bảo quản tốt, tránh để các loại hạt ẩm mốc; không ăn những hạt đậu, lạc đã bị mốc, thâm đen.

6. Xyanua là chất gây độc trong măng, do vậy khi ăn măng tươi phải ngâm, rửa kỹ trong nước nhiều giờ và luộc bỏ nước nhiều lần trước khi chế biến.

Ảnh sưu tầm

7. Trong sắn cũng có chất độc xyanua. Để loại bỏ chất độc, khi muốn ăn sắn phải bóc vỏ, ngâm nước lạnh nhiều giờ trước khi chế biến.

8. Cóc hay được dùng làm thực phẩm bồi dưỡng cho người già và trẻ em, nhưng nhựa cóc, gan, mật cóc có độc tố rất mạnh do đó ngộ độc do độc tố cóc tiên lượng rất nặng, tỷ lệ tử vong rất cao nên tốt nhất và an toàn nhất là không ăn cóc và các sản phẩm chế biến từ cóc.

9. Tuyệt đối không sử dụng các loại cây, củ, con vật lạ để ngâm rượu...

Ngộ độc thực phẩm có độc tố tự nhiên có thể gây tử vong  nhanh, nếu không được cấp cứu kịp thời. Vì vậy khi có các biểu hiện ngộ độc sau khi ăn uống thực phẩm nghi có độc tố tự nhiên, cần nhanh chóng đưa người bị ngộ độc tới cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu, xử trí kịp thời.

                                                                           Bs. Phạm Thanh Hồng, Chi cục ATVSTP Lạng Sơn